Thí sinh nào cũng muốn chọn cho mình ngôi trường đại học tốt nhất. Vậy phải dựa trên những tiêu chí nào? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu.
Nhóm thứ nhất xem chất lượng đào tạo và trình độ giảng dạy là quan trọng nhất, nhóm khác lại coi trọng cơ sở vật chất - kỹ thuật, còn nhóm thứ ba thì dựa trên triển vọng có việc làm. Còn đối với ai đó lại là cơ hội được tham gia nghiên cứu khoa học trong thời gian học. Hầu hết các tiêu chí kể trên được tính toán khi tổng hợp xếp hạng các trường đại học trên thế giới - mỗi tiêu chí sẽ tạo ra nhóm trường đại học hàng đầu riêng.
Xếp hạng quốc tế
Có ba tổ chức hàng đầu được đánh giá là có uy tín nhất trong việc xếp hạng các trường đại học.
QS - đây là xếp hạng do công ty Quacquarelli Symonds Anh Quốc thực hiện, xếp hạng này bao gồm một số tiêu chí: uy tín học thuật của trường đại học, nhu cầu tuyển dụng sinh viên tốt nghiệp từ các nhà tuyển dụng và mức độ quốc tế hóa - số lượng sinh viên và giảng viên nước ngoài. Rất nhiều trường đại học Nga chiếm vị trí cao trong bảng xếp hạng QS. Năm 2019, trong danh sách các trường đại học tốt nhất có 25 trường đại học Nga, trong TOP-500 có các trường như: NGU, TGU, MIPT, NRU HSE, MEPhI, UrPhU, TPU, KPhU, RUDN, Đại học ITMO, SPbPU, MISiS và các trường khác.
Xếp hạng THE do đội ngũ các chuyên gia của tạp chí giáo dục hàng tuần Times Higher Education Anh Quốc thực hiện. Trong số các tiêu chí đánh giá có chất lượng giảng dạy, khối lượng nghiên cứu và các tiêu chí khác. Năm 2019, trong bảng xếp hạng đại học thế giới Times Higher Education (THE) có 39 trường đại học Nga. Trong TOP 500 có: MGU, MIPT, HSE, Đại học ITMO và MEPhI.
ARWU (Academic Ranking of World Universities), hay còn được gọi là bảng xếp hạng Thượng Hải, do công ty Shanghai Ranking Consultancy thực hiện. Trong quá trình đánh giá xếp hạng có tính đến số lượng giảng viên và sinh viên tốt nghiệp dành được các giải thưởng khoa học thế giới, tần suất trích dẫn các ấn phẩm khoa học của trường đại học và các tiêu chí đánh giá khác. Đây là bảng xếp hạng khó nhất đối với các trường đại học Nga, tuy nhiên trong năm 2019 đã có 11 trường đại học Nga lọt vào danh sách này, trong TOP 500 có các trường như MGU, SPbGU, NGU và MIPT.
Xếp hạng theo môn học
Ngoài bảng xếp hạng chung, QS, THE và ARWU còn xuất bản các bảng xếp hạng theo môn học. Ví dụ, Trường Kinh tế Cao cấp nằm trong top 100 trong bảng xếp hạng ARWU về toán học, trong top 200 về kinh tế và khoa học chính trị. Các trường đại học Nga là các trường đại học hàng đầu trong bảng xếp hạng môn học QS cho môn vật lý và thiên văn học. Trong 100 trường hàng đầu có một số trường đại học tốt nhất của Nga như: MEPhI, MIPT và NGU. Từ trước đến nay, các trường đại học Nga luôn chiếm vị trí rất cao cho các chuyên ngành liên quan đến Công nghệ thông tin. Ngoài MGU và SPbGU, TOP 300 trong bảng xếp hạng QS còn có Đại học ITMO, MIPT và NRU HSE.
Thành công của các trường đại học Nga trong lĩnh vực CNTT cũng được khẳng định trong bảng xếp hạng theo môn học của THE. Trong top 100 hạng mục “Khoa học máy tính” năm 2019 có: Đại học ITMO (vị trí thứ 74) và MIPT (vị trí thứ 95). Các trường đại học trong nước cũng chiếm vị trí cao trong bảng xếp hạng môn học THE cho các ngành khoa học chính xác khác. Ví dụ: top 300 hạng mục “Khoa học Vật lý” có MIPT (vị trí thứ 45), NRNU MEPhI (nhóm 101-125), NGU (126-150), TGU (nhóm 126-200), SPbPU (201- 250), Đại học ITMO (251-300) và những trường khác. Top 300 hạng mục “Công nghệ và Kỹ thuật” có SPbPU (201-250), Đại học ITMO (201-250), TPU (nhóm 251-300) và các trường khác.
Xếp hạng theo khu vực
Có một dạng xếp hạng khác được QS và THE xuất bản hàng năm. QS xếp hạng riêng cho các nước thuộc BRICS (bao gồm các trường đại học từ Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi) và EECA (bao gồm các quốc gia đang phát triển ở Châu Âu và Trung Á). THE hàng năm cũng xuất bản một bảng xếp hạng chung cho các nước BRICS & các nền kinh tế mới nổi (BRICS & Emerging Economies Rankings).
Trong bảng xếp hạng QS BRICS, các trường đại học tốt nhất của Nga chiếm vị trí hàng đầu. Top 50 năm 2018 có: Trường Đại học Tổng hợp Quốc gia Moscow và Saint Petersburg (lần lượt ở vị trí thứ 6 và thứ 11), Đại học Tổng hợp Quốc gia Novosibirsk (vị trí thứ 12), Đại học Tổng hợp Quốc gia Tomsk (19), MIPT (21), MEPhl (30), NRU HSE (37), Đại học Tổng hợp Bách khoa Tomsk (39). Trong bảng xếp hạng top 50 THE BRICS & Emerging Economies Rankings 2019 có 05 trường đại học Nga: Đại học quốc gia Mátxcơva mang tên Lomonosov (vị trí thứ 5), MIPT (vị trí thứ 12), NRNU MEPhI (vị trí thứ 16), HSE (vị trí thứ 22) và TGU (vị trí thứ 49).
